هوش هیجانی به معنای هوش احساسی یا عاطفی است که با علامت اختصاری EQ نشان داده میشود. تاثیر هوش هیجان بر موفقیت آنجا مشخص میشود که این هوش به توانایی شناخت، درک و تنظیم احساسات و استفاده درست از این احساسات در زندگی کمک میکند.
در واقع هوش هیجانی یک نوع استعداد عاطفی است که با کمک آن میتوان از مهارت های خود به شکل بهتری استفاده کرد. هوش هیجانی به استفاده ی درست از عقل هم کمک میکند. احساسات و عواطف مثبت ما شامل خوش بینی، مثبت اندیشی، بردباری، عزت نفس و اعتماد به نفس است. عوامل منطقی ما هم شامل تحلیل درست، تفکر و هوشمندی است. جالب است بدانید احساسات و عواطف مثبت ما با وجود عوامل منطقی ایجاد میشوند و رشد میکنند.
براساس تحقیقات انجام شده از سوی متخصصان، هوش هیجانی یکی از معیارهای واقعی برای تعیین میزان کامیابی و موفقیت انسان در زندگی است. میزان تاثیر هوش هیجانی در موفقیت بیشتر از IQ تشخیص داده شده است. افرادی که قادر به تحلیل و استفاده درست از احساسات و هیجانات خود هستند، موفقتر و خوشبختتر از سایرین هستند.
آیا تاثیر هوش هیجانی در موفقیت واقعی است؟
اگر زندگی افراد موفق و خودساخته را بررسی کنید، متوجه میشوید که IQ آنها با سایر افراد تفاوت زیادی نداشته است. اما آنها قادر به کنترل بسیاری از رفتارها بودهاند. برای مثال تقویت احساساتی همچون آرمانداری، برنامهریزی مغز و ذهن، مثبتاندیشی، رویاپردازی، الهام گرفتن، احساس عزّت نفس، دوست داشتن و عزیز داشتن خویش، خویشتنپذیری، مسئولیتپذیری، تغییرپذیری، خوشمشربی، ماجراجویی، بردباری و … باعث تسهیل راه موفقیت میشوند. جالب است بدانید این احساسات تنها با وجود هوش هیجانی بالا مدیریت میشوند.
حتی زمانی که به احساسات منفی از جمله احساس عدم امنیت، فرار از پذیرش مسئولیت، احساس گناه، بدبینی، ترس از شکست، اضطراب، احساس ناتوانی، احساس حقارت، ترس از تنبیه، احساس جبر و … مبتلا میشوید، مشکل اصلی از هوش هیجانی شماست. گلمن از جمله روانشناسانی است که اعتقاد دارد هوش هیجانی 80 درصد و هوش شناختی تنها 20 درصد در موفقیت افراد نقش ایفا میکند.
شاید در نزدیکی شما افرادی باشند که هوش شناختی (IQ) بالایی داشته باشند. مثلا استعداد و مهارت زیادی در حل معادلات ریاضی دارند و یا در ساخت کارهای هنری فوق العاده کار میکنند. یا فردی که در مدرسه همیشه شاگرد اول است و نمراتش نسبت به بقیه همکلاسی ها بیشتر است. وقتی در نوجوانی یا کودکی با چنین اشخاصی روبرو میشوید، با خود فکر میکنید که حتما چنین شخصی، آینده ی درخشانی خواهد داشت. چند سال بعد او را میبینید، در حالی که ممکن است وضعیت فعلی او با آنچه که در مورد او تصور میکردید، متفاوت باشد. مثلا این فرد به دام اعتیاد افتاده باشد. کم نیستند چنین کسانی که در کودکی بسیار باهوش و بااستعداد هستند. اما در بزرگسالی آیندهای ملالآور به سراغشان میآید.
دقیقا اینجا مشخص میشود که این افراد از هوش هیجانی پایینی برخوردار هستند. اگر چه هوش شناختی آنها بالاست، اما نمیتواند به موفقیتشان هیچ کمکی کند.
هوش هیجانی از چه طریقی بر روی زندگی تاثیر میگذارد
تاثیر هوش هیجانی در موفقیت به 5 شکل مشخص میشود که عبارتند از:
شناخت احساسات و عواطف شخصی
این مورد اولین تاثیر هوش هیجانی در موفقیت است. وقتی کسی نسبت به احساسات خود شناخت دقیق و کاملی داشته باشد، از رفتن به بیراههها خودداری میکند. همچنین شناخت احساسات و عواطف شخصی بر روی ارتباط شما با دیگران تاثیر میگذارد. زیرا با داشتن شناخت کافی از خود میدانید که از ارتباط با دیگران چه میخواهید. وقتی بدانید نمی توانید کاری را به درستی انجام دهید و یا ممکن است به احساسات شما خدشه وارد کند، از انجام آن خودداری میکنید. شناخت احساسات و عواطف به شما کمک میکند تا از شرایط مشکلساز و دردسرافرین اجتناب کنید.
به کار گرفتن هیجانات در شرایط درست
تنظیم هیجانات و احساسات باعث کاهش تهدیدات محیطی و ضعف های درونی میشود. عوامل ابتلا به بیماری افسردگی در همه وجود دارد. اصلا فکر نکنید برخی ها که به بیماری افسردگی مبتلا میشوند شرایط سختتری دارند. بلکه واقعیت این است که آنها قادر به کنترل و تنظیم هیجانات خود نیستند. خودآگاهی بر احساسات و توانایی کاهش احساسات منفی و افزایش احساسات مثبت، یکی از دلایل موفقیت محسوب میشود. کسانی که قادرند به سادگی از کنار ناملایمات و سختی ها عبور کنند، در واقع قدرت کنترل احساسات منفی را دارند. در نتیجه در معرض ابتلا به بیماری افسردگی قرار نمیگیرند.
قدرت خودانگیزشی
تاثیر هوش هیجانی در موفقیت با ترغیب خود برای برعهده گرفتن کارها در ارتباط است. شاید دیده باشید برخی از افراد به تشویق اطرافیان نیاز دارند تا به هدفشان دست پیدا کنند. این افراد اگر در محیطی قرار بگیرند که کسی آنها را تشویق نکند، خیلی زود دلسرد میشوند. قدرت تشویق خود و عدم نیاز به تشویق دیگران، از نشانههای هوش هیجانی بالاست.
همدلی با دیگران و شناخت عواطف آنها
یکی دیگر از تاثیرات هوش هیجانی زمانی مشخص میشود که قادر باشید با دیگران همدلی کنید. احساسات آنها را به خوبی درک کنید. حس همدلی بیشتر برای مدیران مورد نیاز است. کسانی که باید در شرایطی باشند که احساسات و هیجانات جمع زیادی از مردم را درک کنند. افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، نسبت به دیگران احساس دلسوزی بیشتری دارند. به همین دلیل سریعتر توسط دیگران پذیرفته میشوند. این افراد قادرند براحتی روی احساسات دیگران تاثیر بگذارند. زیرا با دقت احساسات دیگران را درک میکنند و با انتخاب کلمات و واکنش مناسب، احساسات دیگران را درگیر خود میکنند.
هوش اجتماعی بالا باعث میشود تا به جای تصمیمگیری های آنی و سریع، اقدامات دیگران درک و سپس راه حل مناسب انتخاب شود. به همین دلیل کسانی که هوش بالایی دارند میدانند که در شرایط بحرانی چطور باید رفتار کنند. در نتیجه در ارتباط با دیگران سوءتفاهم کمتری ایجاد میشود.
حفظ و کنترل ارتباطات با دیگران
یکی از نشانه های هوش هیجانی در ارتباطات، قدرت کنترل عواطفِ خود در ارتباط با دیگران است. این موضوع تاثیر زیادی بر روی تقویت روابط و اثربخشی فردی دارد. خودآگاهی در حفظ و کنترل ارتباط با دیگران موثر است. به این معنا که قادر به درک صحیح نقاط قوت، ضعف و احساسات خود باشید. حتی با کمک خودآگاهی در ارتباطات میتوانید براحتی اشتباهات خود را درک کنید. وقتی چیزی را نمی دانید، براحتی آن را بپذیرید. همچنین با حفظ کنترل ارتباطات با دیگران شرایط مختلف را براحتی تفسیر و پردازش کنید. این کار بر روی احساسات شما تاثیر زیادی میگذارد.
تاثیر هوش هیجانی در موفقیت شغلی
یکی از تاثیرات باورنکردنی هوش هیجانی بر روی موفقیت شغلی است. شاید باور نکنید اما مدیران تجاریِ موفق با استفاده از هوش هیجانی قادرند احساسات خود را شناسایی و هدایت کنند. آنها همچنین از احساسات دیگران به خوبی اطلاع دارند. برای مثال یک مدیر فروش موفق قادر است به راحتی واکنش مشتریان را نسبت به محصولاتش بسنجد. حتی میتواند آینده بازار برای محصولات جدید را هم پیشبینی کند. همه این قابلیت ها با استفاده از هوش هیجانی ممکن میشود. در حالی که ممکن است در مدرسه نمرات بالایی نداشته باشد. در حالی که تصور غالب مردم این است که اگر کسی بتواند نمرهی بالایی در زمان مدرسه یا دانشگاه بدست آورد، در آینده فرد موفقتری خواهد بود.
با وجودی که درک احساسات نقش زیادی در موفقیت شغلی دارد، اما به این معنا نیست که افرادی که در شغلشان موفق هستند، افراد احساساتی هستند. بلکه آنها ترجیح میدهند به جای اینکه از احساساتشان استفاده کند، مغز و عقلشان را به کار ببندند. در حوزهی تجارت و کسب و کار، اغلب افرادی که از هوش هیجانی بیشترین بهره را میبرند، موفقترند. آنان به جای دلسوزی و همدلی با همکاران و مشتریان، سعی میکنند اهداف شغلی و کسب و کار خود را به پیش ببرند.
نقش هوش هیجانی در زندگی شخصی
یک تاثیر هوش هیجانی در موفقیت زندگی شخصی است. افرادی که از هوش هیجانی بالایی برخوردار هستند، به دلیل قدرت بالای درک احساسات دیگران، کمتر دچار سوءتفاهم میشوند. این در حالی است که سوءتفاهم و اختلافات اغلب به دلیل ناتوانی در درک اشتباهِ رفتارهای درستِ دیگران رخ میدهد. وقتی قادر نباشیم رفتار یا گفتار دیگران را به همان شکلی که هستند، درک کنیم، دچار سوءتفاهم میشویم.
در بسیاری در روابط اجتماعی ما با اطرافیان از مواقع پیش میآید که کسی از یک رفتار یا حرف نیت سوئی ندارد. اما ما آن را به شکل دیگری تعبیر میکنیم. مثلا وقتی در خیابان هستیم و یکی از آشنایان از کنار ما رد میشود. ممکن است او ما را ندیده و یا حتی صدای ما را هم نشنیده باشد. اما ما رفتار او را به شکل دیگری تعبیر میکنیم و با خود فکر میکنیم که احتمالاً او از ما خوشش نمیآید و ما را نادیده گرفته است. در حالی که موضوع اصلاً این نبوده است.
اما اگر هوش هیجانی بالایی داشته باشیم، براحتی درک میکنیم که طرف مقابل متوجه حضور ما در کنار خود نبوده است. پس جایی برای سوءتفاهم و ناراحتی نمیماند. این تنها یک مثال ساده از نقش هوش هیجانی در موفقیت زندگی شخصی بود. در بسیاری از جهات زندگی براحتی میتوان نقش این هوش را مشاهده کرد.
لینک کوتاه مطلب: |
برای کپی کلیک کنید |
ما عاشق خواندن نظرات شما هستیم!