ممکن است شما هم تجربه تلخ سوء استفاده عاطفی را چشیده باشید. سوء استفاده عاطفی، نوعی شستشوی مغزی است که به آرامی به عزت نفس، اعتماد به نفس و حتی امنیت قربانی، رخنه می کند و تبعاتی مانند افسردگی و حتی خودکشی را به دنبال دارد. به دلایل مختلفی، سوء استفاده عاطفی بدتر از سوء استفاده فیزیکی است؛ چرا که به تدریج حس ارزشمند بودن قربانی را از بین می برد. سوء استفاده عاطفی، هسته وجودی قربانی را از هم می پاشد و می تواند باعث دردهای عاطفی و زخم های روانی مادام العمر شود.
هر چند درد و رنج های سوء استفاده عاطفی در حدی هستند که بسیاری از افراد خودشان متوجه آن می شوند، با این حال ممکن است کسی انقدر در رابطه عاطفی فرو رفته باشد که متوجه علائم و نشانه های سوء استفاده عاطفی نشود. به همین جهت ما در این نوشته از 30 علائم سوء استفاده عاطفی خواهیم گفت. همچنین راه کارهایی برای خلاصی از شر سوء استفاده عاطفی که می توان انجام داد، خواهیم گفت و در پایان نیز از نشانه هایی خواهیم گفت که اگر طرف مقابل قربانی در حال انجام دادن آن ها باشد، نشانه ای برای تغییر سوء استفاده کننده است. تغییری که می تواند منتج به حفظ رابطه و عدم طلاق عاطفی شود. پس تا انتهای این مقاله همراه خودساخته باشید.
هیچ چیزی به اندازه قرار داشتن در یک رابطه که در آن سوء استفاده عاطفی وجود دارد، نمی تواند اعتماد به نفس و عزت نفس شما را نابود کند.
برخلاف سوء استفاده فیزیکی که آثار سوء آن مشخص می شود، سوء استفاده عاطفی می تواند بسیار پنهانی اتفاق بیفتد تا جایی که در برخی موارد، نه سوء استفاده کننده و نه قربانی از رخ دادن این اتفاق آگاه نمی شوند.
واضح ترین سناریو برای سوء استفاده عاطفی این است که در یک رابطه صمیمی، مرد سوءاستفاده کننده است و زن قربانی است. با این حال، مطالعات مختلف نشان می دهد که مردان و زنان به یک اندازه از یکدیگر سوء استفاده می کنند. در حقیقت، سوء استفاده عاطفی می تواند در یک رابطه بین والدین و بچه، در دوستی ها و با بستگان نیز رخ دهد.
سوء استفاده عاطفی چیست؟
سوء استفاده عاطفی می تواند شامل تکرار مداوم توهین شفاهی، تهدید، قلدری، انتقاد مداوم، و همچنین تاکتیک های ظریف تر مانند ارعاب و تحقیر باشد. سوءاستفاده عاطفی اغلب به منظور کنترل و تسلط بر شخص دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. مهمترین دلیل سوء استفاده های عاطفی این است که سوء استفاده کننده زخم ها و حقارت هایی را در دوران کودکی خود تجربه کرده است که معمولا دیگران با آن سر و کار نداشته اند. البته شاید هم نتیجه این باشد که خود آنها نیز در گذشته مورد سوء استفاده قرار گرفته اند.
سوء استفاده کنندگان زن و مرد دارای میزان بالایی از اختلالات شخصیتی مانند اختلال شخصیتی مرزی (BPD)، اختلال شخصیتی خودشیفتگی (NPD)، اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) می باشند. گرچه سوء استفاده عاطفی همیشه به سوء استفاده فیزیکی منجر نمی شود، اما اغلب سوء استفاده های فیزیکی با سوء استفاده عاطفی همراه بوده است.
قربانی سوء استفاده، غالبا بدرفتاری ها را به عنوان سوء استفاده نگاه نمی کند. آنها مکانیسم های مقابله مانند انکار و کوچک شمردن را به کار می گیرند تا با استرس مقابله کنند. اما اثرات سوء استفاده طولانی مدت عاطفی می تواند موجب آسیب شدید عاطفی در قربانی از جمله افسردگی، اضطراب و اختلال استرس پس از ضربه روانی (PTSD) شود.
با این حال ممکن است شما از همه نشانه های سوء استفاده عاطفی آگاهی نداشته باشید. به همین جهت در ادامه به 30 نشانه سوء استفاده عاطفی اشاره می شود که در آگاهی و جلوگیری از سوء استفاده عاطفی می تواند مثمر ثمر واقع شود.
- سوء استفاده کنندگان شما را تحقیر می کنند، خوار و خفیف می کنند، یا شما را در مقابل دیگران مورد تمسخر قرار می دهند.
- آنها مرتبا با ایده ها، پیشنهادات و یا نیازهای شما مخالفت می کنند.
- آنها از طعنه یا «سخنان نیش دار» استفاده می کنند تا شما را تحقیر کنند یا باعث می شوند که در مورد خودتان احساس بدی پیدا کنید.
- آنها شما را متهم می کنند که «خیلی حساس هستید» تا شما را از اظهارات خشونت آمیزشان منحرف کنند.
- آنها سعی در کنترل شما دارند و با شما مانند یک کودک رفتار می کنند.
- آنها شما را به خاطر رفتارتان ملامت و توبیخ می کنند.
- شما احساس می کنید که برای بیرون رفتن و یا تصمیم گرفتن نیاز به اجازه دارید.
- آنها سعی در کنترل امور مالی شما دارند و این که پولتان را چطور خرج می کنید.
- آنها، شما و دستاوردهای شما، رویاها و امیدهایتان را تحقیر کرده و بی اهیمت جلوه می دهند.
- آنها سعی دارند که این احساس را در شما به وجود بیاورند که همیشه حق با آنها است و شما اشتباه می کنید.
- آنها در ارتباط با شما از نگاه و زبان تحقیر آمیز و ناپسند استفاده می کنند.
- آنها به طور مرتب نقاط ضعف، اشتباهات و یا نقایص شما را بیان می کنند.
- آنها شما را متهم و مقصر چیزهایی می دانند که می دانید درست نیست.
- آنها توانایی خندیدن ندارند و نمی توانند تحمل کنند که دیگران به آنها می خندند.
- آنها نسبت به بی احترامی بسیار متعصب هستند.
- آنها برای رفتارشان بهانه می تراشند، دیگران را سرزنش می کنند و به ندرت عذرخواهی می کنند.
- بارها از حدود شما عبور می کنند و درخواست های شما را نادیده می گیرند.
- آنها شما را به خاطر مشکلات خودشان، مشکلات زندگی یا ناراحتی ها سرزنش می کنند.
- آنها شما را با نام ها و برچسب های ناخوشایند صدا می کنند، و زیر لب چیزهایی به شما می گویند.
- آنها اغلب حالت عاطفی یا احساسی ندارند.
- آنها به اخم متوسل می شوند تا توجه ها را به خودشان جلب کنند و به آنچه می خواهند برسند.
- آنها نسبت به شما همدلی و مهربانی نشان نمی دهند.
- آنها نقش قربانی را بازی می کنند تا شما را از مسئولیت های شخصی شان منحرف کنند.
- آنها از نادیده گرفتن و رها کردن شما استفاده می کنند تا شما را تنبیه کرده یا بترسانند.
- به نظر می رسد که آنها به احساسات شما توجهی نمی کنند.
- آنها شما را به عنوان قسمتی از خودشان می بینند تا به عنوان یک فرد مستقل.
- آنها از رابطه جنسی خودداری می کنند تا شما را تحت کنترل خود درآورند.
- آنها اطلاعات شخصی شما را با دیگران به اشتراک می گذارند.
- آنها رفتارهای سوء استفاده عاطفی را انکار کرده و قبول نمی کنند.
- آنها از تهدیدات زیرکانه یا سخنان منفی برای ترساندن و تحت کنترل درآوردن شما استفاده می کنند.
اولین گام برای کسانی که مورد سوء استفاده عاطفی قرار می گیرند این است متوجه افتادن این اتفاق شوند. اگر شما هر گونه نشانه از سوء استفاده عاطفی را در رابطه خود مشاهده می کنید، باید با خودتان صادق باشید تا بتوانید قدرت خود را در زندگی پس بگیرید، سوء استفاده را متوقف کنید و شروع به بهبود و خوب شدن کنید. برای کسانی که این سوء استفاده را کوچک می شمارند، انکار می کنند یا پنهان می کنند، این گام می تواند درد آور و ترسناک باشد.
استرس ناشی از سوء استفاده عاطفی در نهایت منجر به بیماری، آسیب عاطفی، افسردگی و یا اضطراب می شود. شما به راحتی می توانید از ادامه آن جلوگیری کنید حتی اگر مجبور باشید به این رابطه پایان دهید. یک مشاور یا روانشناس، می تواند به شما کمک کند تا با کنترل ترس و درد، رابطه را ترک کنید و عزت نفستان را دوباره به دست آورید.
چه اقداماتی برای خلاصی از شر سوء استفاده عاطفی می توان انجام داد؟
برای خلاصی از شر سوء استفاده های عاطفی و بازگشت عزت نفستان انجام راه کارهای زیر می تواند مفید واقع شود.
- نیازهای خود را در اولویت قرار دهید
نگران خوشحال کردن یا پشتیبانی از سوء استفاده کننده نباشید. از خودتان و نیازهایتان مراقبت کنید و بگذارید که دیگران خودشان نگران خودشان باشند- حتی زمانی که اخم می کنند یا تلاش می کنند که شما و رفتار شما را کنترل کنند. –
- حدود محکم و استواری را برای خودتان قرار دهید
به سوء استفاده کننده (زن یا مرد) بگویید که حق داد کشیدن، حق استفاده از نام های نامناسب، تحقیر و بی ادبی به شما را ندارد. به آنها بفهمانید که دیگر این رفتارها را تحمل نمی کنید و محل را ترک کنید یا سوار ماشین شوید و به خانه دوستانتان بروید.
- همراهی نکنید
اگر سوء استفاده کننده تلاش می کند که درگیری راه بیندازد یا در یک بحث و مشاجره برنده شود، عصبانی نشوید و با بیش از حد توضیح دادن یا معذرت خواهی سعی نکنید که به او بقبولانید که حق با او بوده است. فقط سکوت کنید و از آنجا دور شوید.
- بفهمید که نمی توانید آنها را «درست» کنید
شما نمی توانید تغییری در این شخص ایجاد کنید و راهی به سمت قلب و ذهن او باز کنید. آنها خودشان باید رفتار مخرب و کلمات نامناسب خود را بشناسند و تغییر دهند. شما با «مداخله کردن» هم شرایط را بدتر می کنید و هم احساس بدتری در خود ایجاد می کنید.
- نباید خودتان را سرزنش کنید
اگر برای مدتی درگیر یک رابطه ی خشونت آمیز شوید، می بینید که این رابطه یک رابطه دیوانه کننده است. شما دچار این احساس می شوید که در مورد خودتان اشتباه می کنید، زیرا آن شخص با شما مانند یک شخص ضعیف برخورد می کند. با خودتان رو راست باشید و بگویید که این من نیستم. این اولین گام به سوی دوباره ساختن عزت نفس است.
- به دنبال حمایت و پشتیبانی دیگران باشید
با دوستان مورد اعتماد، خانواده تان یا یک مشاور در مورد آنچه اتفاق می افتد، صحبت کنید. از شخص سوء استفاده کننده فاصله بگیرید و وقتتان را با کسانی که شما را دوست دارند و از شما حمایت می کنند بگذرانید. این سیستم پشتیبانی به شما کمک می کند تا کمتر احساس تنهایی و انزوا کنید.
- یک طرح خروج بسازید
شما نمی توانید برای همیشه در یک رابطه همراه با سوء استفاده عاطفی بمانید. اگر امور مالی یا بچه ها یا دلایل دیگری مانع از رفتن شما می شوند، در اسرع وقت برنامه ریزی کنید. شروع به صرفه جویی در پول کنید، مکانی برای زندگی بیابید و یا در صورت لزوم برنامه ریزی ای برای طلاق انجام دهید، در نتیجه احساس توانمندی بیشتری خواهید کرد.
آیا یک سوء استفاده کننده عاطفی می تواند تغییر کند؟
اگر سوء استفاده کننده عمیقا بخواهد تغییر کند و رفتارهای خشونت آمیز خود و آسیب های ناشی از آنها را بشناسد، تغییرممکن خواهد بود. با این حال، تغییر رفتارهای آموخته شده و احساسات حق به جانب، بسیار سخت خواهد بود. سوء استفاده کنندگان از قدرتی که از سوء استفاده کردن عاطفی به دست می آورند، لذت می برند. و در نتیجه، درصد بسیار کمی از سوءاستفاده کنندگان می توانند خود را تغییر دهند.
به گفته لوندی بانکرافت (Lundy Bancroft)، نویسنده کتاب «چرا او این کار را می کند؟: در ذهن مردان عصبانی و کنترل کننده» ، برخی از تغییراتی که یک سوء استفاده کننده باید انجام دهد تا بهبود یابد، به صورت زیر می باشد:
- به آنچه انجام داده اند، کاملا اعتراف کنند.
- به بهانه آوردن و سرزنش کردن پایان دهند.
- جبران کنند.
- مسئولیت قبول کنند و بفهمند که سوء استفاده گر بودن یک انتخاب است.
- الگوهای کنترل رفتاری که استفاده می کنند را شناسایی کنند.
- رفتارهایی که منجر به سوء استفاده می شود را شناسایی کنند.
- بپذیرند که غلبه بر سوء استفاده یک دهه طول می کشد و فرآیندی طولانی مدت است و ادعا نکنند که درمان شده اند.
- برای بهبود ها و پیشرفت هایی که کرده اند، طلبکار نباشند.
- پیشرفت ها و بهبود ها را دست آویزی برای اعمال گاه به گاه رفتارهای سوء استفاده کننده قرار ندهند(برای مثال: «برای مدت درازی است که این کار را انجام نداده ام، پس چیز مهمی نیست»).
- رفتارهای محترمانه، مهربانانه و دلسوزانه را بهبود بخشند.
- قدرت را با دیگران تقسیم کنند.
- در این که چطور به خشم و نارضایتی شریکشان پاسخ دهند، تغییراتی ایجاد کنند.
- در این که چطور در درگیری ها عمل کنند، تغییراتی ایجاد کنند.
- عواقب اقدام هایشان را بپذیرند. فرزند یا شریکتان را سرزنش نکنند و آنها را مقصر ندانند.
اگر او توانست این اقدامات را انجام دهد و در شرایط فعلی تان بهبود حاصل شود، می توانید به ادامه زندگی و رابطه با همسر یا نامزدتان امیدوار باشید. در هر صورت پیشنهاد ما مراجعه به یک مشاوره و روان شناس جهت کمک بیشتر و بهتر است.
[/restrict]
لینک کوتاه مطلب: |
| برای کپی کلیک کنید |
ما عاشق خواندن نظرات شما هستیم!